Friday, August 28, 2015

An Stát Chóras - namhad na Gaeilge!

Sna 1970í tugadh neart Gaeilgeoirí os comhair na cúirte as a gcearta teanga a éileamh. Bhí stát an lae, le Conor Cruise O'Brien mar theachta ann, go dubh in éadan gach rud Gaelach nó Éireannach. (Ón chlár 'Faoi Lámha an Stáit').



B'fhiú an oráid a thug Seán Ó Cuirreáin sa bhlian ag oscailt Coláiste na hÉireann a léamh. Nuar a dúirt sé "Soiniciúlacht, cur i gcéill agus an mhéar fhada a bhí sa treis: is deacair brí ar bith eile a bhaint as polasaí an stáit ó 1928 ar aghaidh"

Ar ndóigh is sna seachtóidí a cuireadh deireadh le riachtanas Gaeilge sa Stáit Sheirbhís ag Richie Ryan, agus é “lánmhuiníneach go músclóidh na hathruithe seo, a chuireann spreagadh in áit éigeantais, dea-mhéin bhreise don Ghaeilge agus go gcuideoidh siad le leathnú na teanga laistigh agus lasmuigh den státseirbhís trí atmaisféar níos fabhraí a chothú di….”

Ó shin i leith tá easpa cumais sa Ghaeilge forleathan i bhformhór na Ranna Rialtais agus na ngníomhaireachtaí stáit, fiú agus iad ag déileáil le pobal na Gaeltachta.